Zonder derogatie raakt kringlooplandbouw buiten bereik. Die waarschuwing van LTO staat in een brief aan ministers Henk Staghouwer (LNV) en Christianne van der Wal (Natuur & Stikstof). LTO wil voor 1 mei duidelijkheid van het ministerie.
In de brief stelt LTO dat kabinetsambities voor vermindering van het kunstmestgebruik, een grondgebonden melkveehouderij en verbetering van de waterkwaliteit nauw zijn verbonden met Brusselse toestemming om meer dierlijke mest te mogen gebruiken bij het aanvullen van mineralen in de bodem. Afschaffing van derogatie kan bovendien tot twee derde kosten van het inkomen van een gemiddelde melkveehouder.
’De agrarische sector moet, kan en wil bijdragen aan oplossingen voor grote maatschappelijke uitdagingen als natuurherstel, klimaatverandering, waterkwaliteit, ruimtegebruik, voedselzekerheid en grondstoffenschaarste. Derogatie, oftewel lokaal meer gebruik van dierlijke mest in plaats van kunstmest dan de EU-brede norm, is daarbij een essentiële bouwsteen. Zonder derogatie raken de kabinetsambities voor kringlooplandbouw buiten bereik’, zegt voorzitter Sjaak van der Tak van LTO Nederland.
Lees ook: Finaal besluit derogatie pas in september
Zo’n zevenduizend Nederlandse agrarisch ondernemers maken gebruik van de regeling, op ongeveer de helft van het agrarisch areaal in Nederland. Afschaffing leidt volgens LTO tot 20.000 euro inkomensverlies per ondernemer. Ook komt derogatie de waterkwaliteit ten goede. Het is bovendien de ultieme vorm van kringlooplandbouw, stelt LTO: een betere benutting van organische mest en minder kunstmestgebruik.
In onzekerheid verkeren
LTO wil dus voor 1 mei duidelijkheid over derogatie van het ministerie. ’Het is onbestaanbaar dat ondernemers midden in het seizoen nog in onzekerheid verkeren.’ Voor de periode tot 2025 pleit LTO daarnaast ook voor gewasderogatie.
Dat is een keuzeoptie voor een aantal (akker-)bouwlandgewassen, zoals wintergranen als tarwe en gerst, suikerbieten en eventueel graszaad en winterkoolzaad, waarmee koolstofvastlegging (in het kader van het klimaat) en bodemgezondheid worden gestimuleerd.
Nitraatrichtlijn
Voor de langere termijn is duidelijk dat de Nitraatrichtlijn, een verouderde Europese wet die geen rekening houdt met de actuele klimaat- en stikstofdiscussie, en kringlooplandbouw frustreert, fundamenteel moet worden aangepast of ingetrokken.
Het ministerie van LNV heeft aangegeven zich in Brussel in te zetten voor verlenging van de derogatie. LTO Nederland vraagt van de overheid echter geen inspanningsverplichting maar een resultaatsverplichting. Zonder een juiste en passende derogatie is kringlooplandbouw onmogelijk en zullen ook andere grote transitievraagstukken als de gebiedsgerichte aanpak vanuit het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) onhaalbaar zijn.
